2- Due Dilligence personeel: het onderzoek

Overnames komen in allerlei vormen en maten voor. Bij een overname is het echter altijd essentieel voor de koper om te (laten) onderzoeken hoe het ervoor staat. Zowel met het personeel van de onderneming. Dit om mogelijke risico’s van de onderneming duidelijk in beeld te brengen. Ook om dit mee te kunnen nemen in de (onderhandelingen over de) koop. Dit onderzoek dient vooraf aan de koop/overdracht plaats te vinden. Dit omdat hier kunnen belangrijke risico’s/aandachtspunten uit voort kopen die de koop/overdracht kunnen beïnvloeden. Maar hoe ziet zo’n onderzoek t.b.v. het personeel van de verkoper er nou precies uit? Dat leggen we u hieronder uit.

Vooraf stellen wij een overzicht op van alle informatie, gegevens en documenten die nodig zijn om het onderzoek te starten. Eventueel wordt tussentijds nog om aanvullende informatie verzocht. Een due dilligence onderzoek kan op een aantal manieren plaatsvinden. Afhankelijk van de wensen van de koper kan er een uitgebreid onderzoek plaatsvinden. Dit is de meest veilige en daarmee ook de beste keuze. Ook kan (enkel) een scan van de risico’s van de onderneming. Grootste aandachtspunten bij het onderzoek zijn meestal de toepasselijkheid van de cao en het pensioen. Maar er gelden ook overige aandachtspunten.

Toepassing van de cao en/of pensioen

Het is belangrijk een cao-onderzoek op te zetten. Hierbij kijken we of op het personeel van de verkoper onder een cao valt. Ondanks dat de onderneming zich wellicht niet heeft aangesloten bij een cao en/of geen cao toepast, kan dit toch het geval zijn. Dit zal met name het geval zijn indien sprake is van een algemeen verbindend verklaarde cao (“avv-cao”). Een avv-cao is van toepassing op de arbeidsovereenkomsten als de verkoper en ook de werknemer onder de werkingssfeerbepaling van de desbetreffende cao vallen. Indien uit dit cao-onderzoek blijkt dat een cao ten onrechte niet is toegepast of dat een verkeerde cao is toegepast, dan levert dit een aanzienlijk potentieel risico op voor de koper. Dit kan namelijk hoge (salaris-)claims o.g.v. de cao met zich meebrengen.

Pensioen is een andere zogenaamde ‘dealbreaker’. Zo kan het zo zijn dat er bij de verkoper geen pensioen van toepassing is maar het personeel van de verkoper weldegelijk onder de werkingssfeer van een verplichtstellingsbesluit van een bedrijfstakpensioenfonds (‘Bpf’) valt. Pensioen is een dure, zo niet, de duurste, arbeidsvoorwaarde en pensioenclaims (die ook kunnen zien op het verleden) kunnen flink in de papieren lopen.

Overige aandachtspunten

Ook moet men nagaan of er foutieve bepalingen in de arbeidsovereenkomsten staan opgenomen. Denk aan bepalingen in strijd met het dwingend recht. Dit kan namelijk tot mogelijke (salaris-)claims leiden.

Daarnaast moet men controleren of er vakbonden zijn die op grond van een cao, lopend sociaal plan bij reorganisatie en/of de Wet melding collectief ontslag betrokkenheid hebben of kunnen claimen wanneer de deal tot organisatorische wijzigingen leidt met personele impact. In dat geval moet u bij deze vakbonden namelijk om advies vragen.

Verder is het belangrijk te weten hoe het er voor staat met het bedrijf. Daarom is het altijd te adviseren de volgende zaken nog na te (laten) gaan: zijn er arbeidsongevallen geweest in de laatste vijf jaar? Zijn er langdurig arbeidsongeschikten binnen het bedrijf? En als laatste: zijn er lopende gerechtelijke procedures met (ex-)werknemers? Uit de antwoorden op deze vragen zouden grote claims kunnen voortvloeien.

Check uw overeenkomsten

Belangrijk is ook om de andere  – dan de arbeids- overeenkomsten binnen het bedrijf na te gaan, de opdrachtovereenkomsten van ZZP’ers en de managementovereenkomsten. Dit om na te gaan dat er geen sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, met alle fiscale gevolgen van dien. Ook dient gekeken te worden of er payroller en/of uitzendkrachten werkzaam zij bij de verkoper en onderzocht moet worden of aan de nieuwe wetgeving voor payrollers wordt voldaan (waaronder het betalen van de inlenersbeloning op grond van de Waadi). Daarnaast dient ten aanzien van de uitzendkrachten te worden gecontroleerd of de uitzend-cao wordt toegepast en of is aangesloten bij Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten (‘StiPP’).

Al met al moet men met een hoop arbeidsrechtelijke aspecten rekening houden in een Due Dilligence onderzoek, maar hiermee kan een hoop kwaad (achteraf) worden voorkomen! Daarom belangrijk bij een bedrijfsovername altijd een specialist naar het personeel (mee) te laten kijken.

Meer weten over een due dilligence onderzoek of vragen rondom personeel in overnames? Neem contact op met een van onze specialisten op gebied van overnames (M&A) of personeel.