Internationaal Contracteren en de Rechtskeuze.

Partijen hebben bij het aangaan van contracten en contracteren in principe contractsvrijheid. Als partijen in verschillende landen gevestigd zijn, kunnen zij zelf beslissen welk recht van toepassing is op het contract. Dit noemen we de rechtskeuze. Bedrijven die regelmatig internationaal contracteren weten dat de onderhandeling over de rechtskeuze soms lastig kan zijn, maar ook heel belangrijk is als het gaat om bijvoorbeeld risicoverdeling en aansprakelijkheid. In dit blog over internationaal contracteren en de bijbehorende rechtskeuze, vertelt specialist ondernemings- en contractenrecht Sirin al Moubarak u er alles over.

Voor Nederlandse bedrijven heeft het de voorkeur om het Nederlands recht van toepassing te verklaren op een contract. De Nederlandse interne en externe bedrijfsjuristen beheersen het Nederlands recht namelijk goed, waardoor analyses eenvoudig te maken zijn en snel advies mogelijk is. Ook kunnen de onderhandelingen, al dan niet door de sales collega’s, hierbij goed gevoerd worden. Hierdoor is het een veilige keuze om het eigen recht van toepassing te verklaren. Echter, kan het zo zijn dat de verkoper in Nederland is gevestigd en de koper bijvoorbeeld in India is gevestigd. Dan accepteert de kopende partij niet altijd zomaar het Nederlands recht. De koper zal de voorkeur hebben om het eigen rechtssysteem van toepassing te verklaren op het contract. Wat als de koper blijft volhouden dat het vreemd recht van toepassing dient te zijn op het contract?

Rechtskeuze voor vreemd recht

Kiezen voor vreemd recht brengt vaak onzekerheid met zich mee. Er kunnen namelijk substantiële verschillen bestaan tussen het Nederlands recht en het vreemde recht. Een ander rechtssysteem van toepassing verklaren, kan verstrekkende gevolgen hebben. Het is belangrijk om hier goed mee om te gaan.

Soms kiezen partijen er dan voor om het recht van een ander land te verklaren. Bijvoorbeeld een land waar geen van beide partijen gevestigd is. Zo zullen beide partijen een nadeel ondervinden aan de rechtskeuze. Het kiezen voor een neutraal rechtssysteem kan bijdragen aan een snelle afronding van de onderhandeling. Echter kan het ook veel onduidelijkheid opleveren gedurende de uitvoering van het contract. Er kunnen bijvoorbeeld vraagstukken ontstaan over de interpretatie van het contract.

Geen rechtskeuze contracteren

Ook komt het voor dat er men bewust geen rechtskeuze maakt. In dat geval bepalen de internationale verdragen, indien aanwezig, welk recht van toepassing is in een specifiek geval. Hier zien wij vaak een groot risico. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat er tussen bepaalde landen geen internationaal verdrag bestaat over het toepasselijke recht. Met name bij landen buiten de Europese Unie is dit mogelijk. Daarnaast kan het zijn dat er meerdere gebeurtenissen aanleiding zijn tot een geschil. Daardoor is het niet altijd duidelijk is welk recht van toepassing is. En dat voorkomt u het liefste. Dit was het geval bij een recente uitspraak van Rechtbank Rotterdam over een mondkapjes-deal.

De Nederlandse partij stelde dat de belangrijkste grondslag van haar vordering naar Nederlands recht moet worden beoordeeld. Dit omdat de terugbetalingsverplichting van de wederpartij op grond van een geldleningsovereenkomst de kenmerkende prestatie was (in de zin van Rome I). Daarentegen stelde de wederpartij dat de (door haar betwiste) overeenkomst tussen partijen gekwalificeerd dient te worden als een andere overeenkomst. Namelijk een overeenkomst van dienstverlening, waarop het recht van Hong Kong van toepassing was op basis van Rome I. De rechtbank oordeelde dat er inderdaad sprake was van dienstverlening. Daardoor was het recht van Hong Kong van toepassing bij de beoordeling. Om discussies als het voorgaande te vermijden is het aan te raden om een rechtskeuze te maken. Partijen gaan doorgaans juist een contract aan om over en weer zekerheid te verschaffen over de rechten en plichten. De onzekerheid over het toepasselijk recht draagt daar niet aan bij.

Weens Koopverdrag uitsluiten in contracten

Het Weens Koopverdrag kan uitkomst bieden. Het Weens Koopverdrag is een internationaal verdrag met een set regels die de handel van roerende zaken tussen bedrijven regelt. Wereldwijd zijn er veel landen aangesloten aan het Weens Koopverdrag. Indien de landen van de kopende en verkopende partijen aangesloten zijn bij het Weens Koopverdrag, geldt dit automatisch voor dat contract. Partijen kunnen de toepassing van het Weens Koopverdrag uitsluiten. Men doet dit in de praktijk ook vaak. Wij zijn van mening dat dit een gemiste kans is. Met name in gevallen dat er een discussie of onderhandeling gaande is over de rechtskeuze. Dit omdat het Weens Koopverdrag neutraal niet-statelijk recht is. Verder kan het Weens Koopverdrag bijzonder gunstig zijn voor verkopers.

Tot slot, dit geldt niet alleen voor hele grote contracten, zoals vaak gedacht wordt. Deze regels gelden ook bij transacties tussen Nederland en bijvoorbeeld België, ongeacht de omvang van de deal. Ook bij een kleiner financieel belang gelden dezelfde regels. Voor u lijkt het wellicht glad ijs, voor ons is het gesneden koek.

Wij begeleiden veel klanten in binnen- en buitenland op op dit gebied. Natuurlijk adviseren wij ook u graag bij uw onderhandelingen en keuzes over het toepasselijk recht. Voor vragen rondom de rechtskeuze in internationaal contracteren, vreemd recht of het Weens Koopverdrag, neem contact op met een van onze specialisten op gebied van ondernemingsrecht (een advocaat voor uw bedrijf).

PS: wist u dat wij voor onze Blue Service klanten een groot bestand aan maatwerk-contracten hebben waar u snel en makkelijk gebruik van kan maken? Ook hierover we vertellen wij u graag meer!