De blauwdrukken: herplaatsingsplicht 7/9

In deze uitgave wordt ingegaan op het onderwerp ‘herplaatsing’ Dit is een onderwerp waar elke werkgever tijdens het reorganiseren mee te maken krijgt. Het is namelijk verplicht voor de werkgever de mogelijkheden tot herplaatsing te onderzoeken volgens reorganisatie regels. Maar wat houdt deze herplaatsingsplicht nu eigenlijk allemaal in?

Voordat tot opzegging van de arbeidsrelatie op grond van bedrijfseconomische redenen kan worden overgegaan, moet een werkgever uitzoeken of de werknemer eventueel herplaatst kan worden in een andere passende functie. Deze functies worden gevormd door de openstaande vacaturen op het moment van toestemming voor het ontslag en de vacatures die binnen vier maanden daarna worden opengesteld. Dit is een uitvoeringsplicht, geen resultaatsplicht. Dat betekent dat daadwerkelijke herplaatsing niet verplicht is, maar de werkgever moet wel grondig onderbouwen waarom de eventuele herplaatsing van de werknemer niet mogelijk is.

Er moet dus gezocht worden naar een passende functie voor de boventallige werknemers. Artikel 9 lid 3 van de Ontslagregeling geeft aan wanneer van een passende functie gesproken kan worden. De nieuwe functie moet aansluiten bij de opleiding, ervaring en capaciteiten van de werknemer.

Wat wordt er dan vervolgens van de werkgever verwacht om aan deze plicht te voldoen? De jurisprudentie geeft hier meer duidelijkheid over. De werkgever dient deze functies te zoeken, initiërend te werk gaan en zich actief begeleidend opstellen. Ook moet hij eventuele belemmeringen verwijderen. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan scholing van de werknemer om hem of haar geschikt te maken voor de nieuwe functie. Het slechts wijzen van de werknemer op openstaande vacatures wordt geacht als ontoereikend en te passief. Scholing hoeft daarnaast niet ingevuld te worden met volledige opleidingen. In de praktijk wordt vaak gebruik gemaakt van cursussen.

Er kan zich de situatie voor doen dat er meerdere boventallige werknemers in aanmerking komen voor één passende functie. In deze situatie wordt de vrijheid aan de werkgever gegeven. Deze mag dan bepalen welke naar zijn oordeel het meest geschikt is voor het vervullen van de vacature. Echter, wanneer een functie vervalt en opnieuw wordt opgezet in een nieuwe (niet uitwisselbare) functie, heeft de werkgever geen keuzevrijheid, maar moet het omgekeerde afspiegelingsbeginsel worden toegepast om te bepalen welke werknemer de nieuwe functie zal gaan vervullen.

Wanneer de boventallige werknemers aanzienlijk zijn begeleid om herplaatst te worden in een passende functie, of wanneer goed onderbouwd is waarom dit niet mogelijk is, heeft de werkgever voldaan aan de herplaatsingsplicht.

In de volgende blog zal het daadwerkelijke ontslag ter sprake komen. Dit kan nog via verschillende wegen bereikt worden en deze zullen dan ook aan bod komen.