De blauwdrukken: opnieuw mensen aannemen 9/9

Alle vorige delen van deze serie waren gericht op het proces van reorganiseren. Met de mogelijkheden tot beëindiging van de arbeidsrelatie, opgesomd in deel 8, is dat afgerond. Toch is er nog een onderwerp dat in dit laatste deel aan bod dient te komen. Dat is de situatie waarin een werknemer die tijdens de reorganisatie ontslagen is, weer terug in dienst bij de onderneming treedt. Dit mag namelijk niet zonder meer volgens reorganisatie regels. Slechts wanneer aan de wederindiensttredingsvoorwaarde is voldaan, mag de werknemer na de reorganisatie terugkeren naar de onderneming. De voorwaarde die hiervoor is gesteld, is dat wanneer de onderneming binnen 26 weken na het ontslag, tijdens de reorganisatie een (ex)werknemer in dienst neemt, hij of zij het aanbod moet krijgen om onder dezelfde voorwaarde zijn vroegere werkzaamheden voort te zetten. Het UWV hanteert namelijk voor de ontslagvergunning ook een periode van 26 weken van structureel verval van arbeidsplaatsen. Wanneer een werknemer (ex of niet) in die periode weer wordt aangenomen, was er dus geen verval van die arbeidsplaats en dient deze dan ook, zoals hij was, voortgezet te worden. Gebeurt dit niet en is er sprake van een andere arbeidsvoorwaarde of een andere functie, dan kan de werknemer via de kantonrechter de ontslagvergunning laten vernietigen en alsnog de oude functie opnieuw oppakken.

Er zijn natuurlijk wel bijzondere situaties te bedenken waarbij dit niet zo zwart-wit is, zoals in de wederindiensttredingsvoorwaarde wordt gesteld.

Beëindiging door een vaststellingsovereenkomst

Wanneer een werknemer tijdens de reorganisatie uit dienst treedt middels een vaststellingsovereenkomst, wordt er een uitzondering gecreëerd. De tekst van de wet stelt namelijk dat alleen in de gevallen van opzegging van de arbeidsovereenkomst via het UWV of ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter, deze wederindiensttredingsvoorwaarde geldt. De
werkgever mag in een dergelijk geval dus de werknemer (of een vervangende werknemer) binnen 26 weken aannemen. Er is tot op heden geen rechtsspraak waarin de werknemer ontbinding van de vaststellingsovereenkomst vordert bij de kantonrechter op grond van de wederindiensttredingsvoorwaarde, dus er blijft wel een risico bestaan dat een rechter daarin mee zou gaan.

De flexibele arbeidskracht

Wanneer een werknemer ontslagen wordt tijdens de reorganisatie omdat wegens bedrijfseconomische redenen de arbeidsplaats vervalt, mag deze functie dan wel binnen de periode van 26 weken door een uitzendkracht of zelfs zzp’er worden opgepakt? Wanneer het ontslag middels opzegging via het UWV of ontbinding door de kantonrechter heeft plaatsgevonden, wordt er geen uitzondering gemaakt. Het gaat namelijk om materieel dezelfde werkzaamheden en de wettekst stelt dat er dan wel aan de wederindiensttredingsvoorwaarde voldaan moet worden. De werkgever zal dan eerst de functie moeten aanbieden aan de werknemer die deze functie uitvoerde en tijdens de reorganisatie de laatste was die in aanmerking kwam voor het ontslag. Hier moet dus weer gekeken worden naar de resultaten van het afspiegelingsbeginsel.