Wat u móét weten over de afschaffing van de VAR en de modelovereenkomst ter vervanging

1. Wet DBA: wanneer, waarom en hoe?

De Wet DBA treedt per 1 mei 2016 in werking en vervangt de huidige VAR. Met deze nieuwe wet beoogt de wetgever de balans in de verantwoordelijkheden van opdrachtgever en ZZP’er te herstellen en daarmee de mogelijkheden tot handhaving te verbeteren. Met de huidige VAR kan op dit moment niet handhavend worden opgetreden tegen de opdrachtgever. Die is namelijk gevrijwaard door de VAR, alleen de ZZP’er is aansprakelijk.

De Wet DBA brengt daar nu verandering in; de risico’s worden straks niet meer alleen bij de ZZP’er neergelegd, maar ook bij de opdrachtgever; beiden worden verantwoordelijk voor de eigen belasting en premieverplichtingen.

2. Tot wanneer is een reeds afgegeven VAR nog geldig?

Tot 1 mei 2016.

3. Geen VAR meer, wat dan wel?

In plaats van een VAR kunnen opdrachtgevers en ZZP’ers overeenkomsten gebruiken die door de Belastingdienst zijn opgesteld of beoordeeld. Dit is echter niet verplicht.

Met deze overeenkomsten zouden zij zekerheid moeten hebben over de voorgenomen arbeidsrelatie en daardoor geen risico op naheffingsaanslagen en boetes moeten kunnen lopen. De Belastingdienst heeft al verschillende (ook branche gerelateerde) modelovereenkomsten opgesteld of goedgekeurd. Deze zijn te vinden op: //bit.ly/1Rq7YOr

4. Zijn ZZP’er en opdrachtgever met een door de Belastingdienst goedgekeurde overeenkomst ‘veilig’?

Ja en nee. Zolang er conform de overeenkomst wordt gewerkt, zou je ‘veilig’ moeten zijn. Echter, de Belastingdienst behoudt de mogelijkheid de eerdere uitspraak achteraf te herzien, indien partijen feitelijk niet hebben gewerkt conform de overeenkomst. Indien dit dus achteraf blijkt en toch sprake is van een dienstbetrekking, dan vervalt met terugwerkende kracht de eerdere vrijwaring voor afdracht van loonheffingen.

5. Is het mogelijk om voor meerdere opdrachten één overeenkomst te gebruiken?

Ja, dat is mogelijk.

6. Wat is de geldigheidsduur van een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst?

In beginsel vijf jaar. De regering merkt hier over op dat als wijzigingen in wet- of regelgeving of jurisprudentie daartoe aanleiding geven, de goedkeuring eerder zal worden ingetrokken.

7. Handhaving door de Belastingdienst; hoe gaat de Belastingdienst controleren?

Het eerste jaar, tot 1 mei 2017, geldt als een overgangsfase. Gedurende deze overgangsfase hebben alle opdrachtgevers en ZZP’ers de tijd om een correcte opdrachtovereenkomst op te stellen al dan niet eventueel voorgelegd aan de Belastingdienst én om – zo nodig – hun werkwijze hierop aan te passen. De Belastingdienst zou in deze fase zoveel mogelijk voorlichting geven. Gedurende de overgangsfase zal de Belastingdienst wel toezicht houden, maar in beginsel nog niet overgaan tot handhaving.

Dit betekent echter niet dat de opdrachtgever en ZZP’er tot 1 mei 2017 niets hoeven te doen. Er geldt namelijk wel een inspanningsverplichting. Dit betekent dat opdrachtgever en de ZZP’er actief bezig moeten zijn de arbeidsrelatie zodanig feitelijk vorm te geven dat er buiten dienstbetrekking wordt gewerkt. Verder zal de Belastingdienst – waar nodig – partijen wel waarschuwen en erop wijzen welke punten een aanpassing van hun werkwijze behoeven om buiten dienstbetrekking te werken.

Met ingang van 1 mei 2017 zal de Belastingdienst ook handhavend gaan optreden. Bij duidelijke fraudegevallen zal zij dit ook al eerder doen.

Wij zullen de ontwikkelingen met betrekking tot de VAR & Wet DBA blijven volgen en u over interessante ontwikkelingen informeren. Als u vragen heeft hierover of als u hulp nodig heeft bij het opstellen van een overeenkomst, dan kunt u natuurlijk contact met ons opnemen.