Als een product gebreken vertoont en/of schade veroorzaakt bij normaal gebruik, kan de producent aansprakelijk gesteld worden voor de geleden schade. Dit is een vorm van risicoaansprakelijkheid, waarbij vooraf is bepaald dat het risico van eventuele gebrekkige producten bij de producent dient te liggen. Bij de huidige wetgeving zijn de regels rondom productaansprakelijkheid voornamelijk gericht op fysieke producten. In deze blog zal besproken worden hoe de wetgeving rondom productaansprakelijkheid gaat veranderen en wat dit betekent voor producenten.
Digitale technologieën en productaansprakelijkheid
De opkomst van geavanceerde technologieën, zoals kunstmatige intelligentie (AI), platforms en digitale oplossingen, vraagt om herziening van de bestaande wetgeving. Ook steeds meer fysieke producten hebben een ‘smart’-component, en de huidige wetgeving rondom productaansprakelijkheid sluit daar niet meer bij aan.
Om die reden heeft de Europese Unie de richtlijn rondom productaansprakelijkheid onder de loep genomen. In september 2022 is een herziening van de richtlijn voorgesteld. Deze richtlijn wordt op diverse vlakken aangepast, zoals ten aanzien van de definities van producten, producenten en schade.
Alleen fysieke producten?
Een langdurige juridische discussie ging vooraf aan de vraag of software al onder de huidige vorm van productaansprakelijkheid valt. Met de herziening van de richtlijn zal expliciet worden vermeld dat software, inclusief bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie (AI), onder de productaansprakelijkheid valt. Dit betekent dat producenten van software (waaronder AI) verantwoordelijk worden voor eventuele schade die hun producten veroorzaken.
Verlaging van bewijsdrempel en transparantie
Een belangrijke wijziging in de herziene richtlijn betreft de bewijslast. Momenteel ligt de bewijslast vaak bij de consument, die de schade, het gebrek en het verband tussen het gebrek en de schade moet bewijzen. De herziene richtlijn zal de bewijsdrempel verlagen, waardoor het voldoende is dat er sprake is van een ‘kennelijk gebrekkig functioneren van het product bij normaal gebruik’.
Daarnaast wordt de interpretatie van het begrip ‘schade’ ruimer. Nu is de schade op basis van productaansprakelijkheid gericht op schade door dood, lichamelijk letsel of zaakschade. Daar zullen schadeposten aan toegevoegd worden, zoals de materiële schade bij verlies van data.
Ook zal de herziene richtlijn nieuwe verplichtingen opleggen met betrekking tot transparantie. Door deze nieuwe transparantieverplichting moeten producenten eerlijker zijn over de veiligheid en prestaties van hun producten. Hierdoor wordt de asymmetrische verdeling van informatie tussen producenten en consumenten aangepakt, wat bijdraagt aan een eerlijker en evenwichtiger speelveld voor productaansprakelijkheid.
Gevolgen voor producenten
De herziene richtlijn introduceert nieuwe bewijsvermoedens, met name voor complexe producten zoals geneesmiddelen, slimme producten of op AI gebaseerde producten. Producenten moeten voorbereidende stappen nemen, zoals het herzien van gebruikershandleidingen en algemene voorwaarden om adequate bescherming te blijven bieden. Ook is het van belang om interne checks and balances te implementeren om voldoende transparantie en (tegen)bewijs te kunnen leveren over de werking van de producten.
Bij Blue Legal zijn we altijd bezig met de nieuwste ontwikkelingen in de ICT-wereld. Ook staan we klaar om bedrijven te adviseren over hun rechten en verplichtingen in dit digitale tijdperk. Aarzel dus niet om contact op te nemen met een van onze specialisten!
Meer weten? Advies nodig? Neem contact op!
Dit was slechts een deel van wat wij u kunnen vertellen. Meer weten?
Wij antwoorden graag, neem vrijblijvend contact op!
Blog reactie
"*" geeft vereiste velden aan
