De Brexit en de handelsstromen, brexitblogs deel 2

Het Verenigd Koninkrijk is al jarenlang een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. Onder het Verenigd Koninkrijk vallen Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland. De belangrijkste exportproducten vanuit Nederland zijn van oudsher vlees, groente en fruit en overige levensmiddelen. Daarnaast exporteert Nederland veel chemische producten en machines naar het Verenigd Koninkrijk. Gemiddeld zo’n 9% van de Nederlandse export gaat naar het VK. Voor het Verenigd Koninkrijk geldt dat bijna de helft van haar totale export bestemd is voor de EU, waarvan ongeveer 6% naar Nederland gaat.

De Brexit heeft uiteraard gevolgen voor de handelsstromen tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk. De handelsrelaties tussen de EU en het VK staan als derde punt op de agenda van de Brexitonderhandelingen, vlak na de rechten van EU-burgers in het VK en de financiële afhandeling van het Britse EU-lidmaatschap. 

Hoe de nieuwe handelsrelaties tussen het VK en de EU (en overige landen) er na de Brexit precies uit gaan zien en wat de gevolgen ervan zijn voor de omvang en richting van de handelsstromen is vooralsnog koffiedik kijken. Feit is wel dat het VK voor een immense taak staat. Door haar vertrek uit de EU valt zij straks niet meer onder de handelsovereenkomsten die de EU met derde landen heeft gesloten. Met al die landen zullen nieuwe handelsovereenkomsten moeten worden gesloten, nog los van de afspraken die tussen de EU en het VK zullen moeten worden uitonderhandeld. 

De interne discussie over een softe dan wel een harde Brexit gaat -onder meer- om het handelsbeleid. Voorstanders van een harde Brexit wensen dat het VK haar aansluiting bij de Europese handelsmarkt en douaneunie volledig opgeeft. Het gevolg hiervan is dat het VK (aanvankelijk) terugvalt op de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), hetgeen overigens voor het welvaartsniveau niet zeer gunstig zal zijn als gevolg van hogere douanetarieven, het verlies van bescherming tegen goedkope import uit derde landen en de hoge kosten voor het opzetten van een grens- en douaneapparaat. 

De voorstanders van de softe Brexit zien het liefst een vrijhandelsverdrag tussen het VK en de EU, zoals dit bijvoorbeeld ook geld voor Noorwegen en Liechtenstein. In dat scenario blijft het VK tariefvrij handel blijven drijven binnen de EU doordat zij binnen de douaneunie blijft. Voor de landen waarmee deze afspraken zijn gemaakt geldt dat zij daar tegenover wel moeten bij dragen aan het EU-budget en de vier vrijheden: vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen moeten garanderen. 

Vooralsnog is niet duidelijk welke kant het uitgaat. Het enige dat wél duidelijk is, is dat de Britten het zelf ook niet weten, gezien de chaos binnen de Britse regering op dit moment.