Collectieve schadeclaims mogelijk door nieuwe wet

Collectieve schadeclaims mogelijk door nieuwe wet
Het wetsvoorstel dat collectieve schadeclaims mogelijk maakt biedt voor zowel bedrijven als voor de gedupeerde consumenten en beleggers veel rechtszekerheid. Gedupeerden kunnen een massaclaim bij de rechter indienen en bedrijven krijgen meer zekerheid dat er niet eindeloos geprocedeerd gaat worden. Dit is een grote stap en Nederland speelt hiermee een rol in de voorhoede van de Europese Unie op het gebied van massaclaims.

Met de huidige wetgeving kan de rechter bij een collectief aangespannen zaak alleen oordelen of het bedrijf al dan niet in de fout is gegaan. De rechter geeft dan een zogenoemde verklaring voor recht. Wanneer deze verklaring door de rechter is gegeven dienen alle gedupeerden opnieuw naar de rechter te gaan om een schadevergoeding vast te stellen. Dergelijke procedures kunnen al met al jaren duren. Door deze wetswijziging is het niet meer nodig om individueel te gaan procederen voor een schadevergoeding. Deze wordt direct vastgesteld bij de massaclaim.

In de Verenigde Staten is een dergelijke procedure, een ‘class action’, al langer mogelijk. Dit werd echter door politiek Den Haag lang tegen gehouden vanwege de vrees dat er dezelfde soort claimcultuur zou gaan ontstaan die zou resulteren in ‘Amerikaanse toestanden’. Met deze zorgen is rekening gehouden. De scherpe kanten van het Amerikaanse systeem zijn vermeden.

Er zijn in het wetsvoorstel een aantal eisen opgenomen waaraan de claimstichtingen moeten voldoen. Zo moeten op een algemeen toegankelijke internetpagina de statuten, bestuursstructuur, de doelstellingen en werkwijze en een overzicht van de stand van zaken in procedures te vinden zijn. Dit is ter voorkoming van misbruik en onduidelijkheid van malafide claimstichtingen zoals Stichting Loterijverlies.

Ook voor gedaagde bedrijven van een massaclaim is het wetsvoorstel een vooruitgang. Gedaagde bedrijven merkten namelijk dat ondanks dat er een regeling is getroffen, zij geen zekerheid hadden dat er geen gelijksoortige claims meer komen. Hierdoor ontbreekt er zicht op definitieve afsluiting en gaan bedrijven minder makkelijk schikken. Dit leidde tot hoge juridische kosten. Voor gedupeerden die meedoen met een massaclaim geldt dat zij zich hier niet meer aan kunnen onttrekken. De individuele gedupeerde dient zich neer te leggen bij de uitspraak of schikking en slechts de claimstichting kan eventueel tegen de uitspraak in hoger beroep gaan.

Al met al resulteert het wetsvoorstel in minder procederen en meer zekerheid voor beide partijen. Ook moet de wet een eind maken aan de onderlinge strijd tussen claimstichtingen en zorgen dat misbruik en onduidelijkheid van malafide claimstichtingen wordt voorkomen. Dit betekent een vooruitgang voor zowel de gedupeerden als voor de bedrijven.