Werknemers testen op alcohol en drugs: mag dat?

Het komt geregeld voor in het nieuws dat werkgevers werknemers testen op het gebruik van alcohol of drugs terwijl dat niet mag. Hoewel werkgevers een boete van de Autoriteit Persoonsgegevens riskeren, vinden ze de veiligheid belangrijker. Werkgevers pleiten voor ruimere regelgeving zodat zij meer mogelijkheden hebben. 

Op dit moment mogen werkgevers op basis van Europese regelgeving hun personeel enkel testen op alcohol of drugs als daar een wettelijke grondslag voor is. Die wettelijke grondslag is alleen aanwezig bij specifieke beroepen (piloot, treinmachinist en schipper bijvoorbeeld). De reden dat dit zo streng geregeld is, is omdat een alcohol- of drugstest de verwerking van bijzondere (medische) persoonsgegevens tot gevolg heeft en dat is maar heel beperkt is toegestaan. Daarnaast bestaat er een gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer: in gevallen waarin de controle wel is toegestaan zijn daarom duidelijke voorwaarden en waarborgen opgenomen in de regelgeving over de wijze waarop de controle moet worden uitgevoerd. 

Toch testen ook andere werkgevers hun werknemers op drugs of alcohol. De werknemers werken dan bijvoorbeeld met gevaarlijke stoffen en het is ergens wel begrijpelijk dat een werkgever de veiligheid wil waarborgen. In een afweging tussen veiligheid en privacy wint de veiligheid het van de privacy wat de werkgever betreft. Als een werkgever ervoor moet zorgen dat een werknemer niet onder invloed aan het werk is, is dat erg lastig te bepalen zonder test. 

Minister Sander Dekker voor rechtsbescherming heeft beloofd in gesprek te gaan met vakbonden en werkgevers omdat er toch wordt geworsteld met de regelgeving. Hij heeft daarbij al benadrukt dat de privacy van werknemers voorop staat. 

Het is wel duidelijk dat een personeelsbeleid waarin is opgenomen dat werknemers mogen worden getest op alcohol of drugs niet is toegestaan. Wil je toch beleid voeren om tegen te gaan dat werknemers onder invloed op het verschijnen, focus dan op informatie en waarschuwingen. Vermoed je misbruik, biedt dan hulp aan en regel contact met de bedrijfsarts.