Vertrouwen is goed, zekerheid is beter: alles over de overeenkomst

Vaak hoor ik van cliënten dat ze denken dat er geen overeenkomst ten grondslag ligt aan een bepaalde opdracht/bestelling. De cliënt is dan overtuigd dat het gaat om een ‘handjeklap’-deal en dat alles op ‘goed vertrouwen’ gebeurt. In sommige branches wordt dat inderdaad nog zo gedaan, al wordt dit wel steeds uitzonderlijker. Daarnaast is het zo dat juridisch gezien er dan alsnog wel een overeenkomst is gesloten. Vaak is er een prestatie overeengekomen tegen een bepaalde prijs. Voor de totstandkoming van een overeenkomst is vereist dat er sprake is van een aanbod en een aanvaarding. Een overeenkomst is vormvrij en ook een mondelinge overeenkomst is bindend voor de partijen. Zelfs op een bierviltje kan een rechtsgeldige overeenkomst tot stand komen. Dit betekent dat, ongeacht de formaliteit waarmee een afspraak is gemaakt, er juridisch gezien vaak sprake is van een bindende overeenkomst. Over de randvoorwaarden hebben partijen het niet gehad en ten aanzien daarvan vallen partijen terug op de wet.

De Rol van offertes en opdrachtbevestigingen

Opvallend is echter dat als wij doorvragen, er doorgaans wel een offerte of opdrachtbevestiging is uitgewisseld tussen de partijen. Regelmatig staan in dat soort documenten verwijzingen naar de algemene voorwaarden. Dat betekent in beginsel vaak dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn op die specifieke bestelling of opdracht. In de algemene voorwaarden kan juist van de wet worden afgeweken, meestal volledig in het voordeel van de wederpartij. Afwijken van de wet is vaak mogelijk omdat partijen een zekere contractsvrijheid hebben. In dat geval is er dus wel sprake van een overeenkomst met een set voorwaarden. Het is efficiënt om algemene voorwaarden op te stellen en van toepassing te verklaren. Echter, voor de wederpartij blijft het van belang om hier alert op te zijn, want helaas zijn algemene voorwaarden zelden gebalanceerd opgesteld.

Het belang van algemene voorwaarden bij een overeenkomst

Daarom is het van cruciaal belang voor alle partijen om goed te begrijpen welke voorwaarden van toepassing zijn op hun overeenkomst, dus ook na te gaan of er algemene voorwaarden van toepassing zijn verklaard. Het lezen en begrijpen van de algemene voorwaarden voordat een overeenkomst wordt aangegaan, kan veel problemen en misverstanden in de toekomst voorkomen. Het is verstandig om bij twijfel juridisch advies in te winnen om te voorkomen dat men akkoord gaat met ongunstige voorwaarden zonder dit te beseffen.

Conclusie: Communicatie en duidelijke afspraken

De les hieruit is dat zelfs in het geval dat partijen denken geen ‘contract’ of ‘overeenkomst’ te hebben, dit vaak wel het geval is. En zelden is dat in het voordeel van de onwetende partij. Het belang van goede communicatie en duidelijke afspraken kan niet genoeg benadrukt worden. Zelfs bij ogenschijnlijk informele afspraken is het essentieel om de juridische implicaties te begrijpen en ervoor te zorgen dat alle betrokken partijen op de hoogte zijn van hun rechten en verplichtingen. Dit is des te meer van belang bij grotere opdrachten of bestellingen.

Kortom, een overeenkomst hoeft niet per se schriftelijk te zijn om bindend te zijn. Ook mondelinge afspraken en informele overeenkomsten kunnen juridisch afdwingbaar zijn. Wees altijd alert op de inhoud van standaarddocumenten, zoals de offertes, opdrachtbevestigingen en algemene voorwaarden. Zo voorkomt u vervelende verrassingen en zorgt u ervoor dat uw belangen optimaal worden beschermd.

Onze specialisten helpen u graag verder met vragen rondom uw overeenkomsten. Aarzel dus niet om contact op te nemen met een van onze specialisten!