Wat als jouw werkgever verborgen camera’s wil plaatsen?

Cameratoezicht: je kunt er niet meer omheen! Of je over straat loopt of in openbare ruimtes komt, camera’s hangen overal. Maar hoe zit het nu als een werkgever besluit om verborgen camera’s te plaatsen? In de praktijk bestaat er veel onduidelijkheid over het filmen van personeel. De vraag is namelijk of dat wel mag. En hoe verhoudt het filmen van personeel zich tot de privacy van de werknemers? Verbiedt de AVG het heimelijk filmen van personeel?

Gerechtvaardigd belang

Het filmen van werknemers kwalificeert als een verwerking van persoonsgegevens en daarmee is dus de AVG van toepassing. Door het plaatsen van verborgen camera’s om het personeel te filmen, wordt er een inbreuk gemaakt op de privacy van de werknemers. Daarom is de werkgever verplicht om te waarborgen dat de inbreuk op de privacy van werknemers zo klein mogelijk is. Dit kan de werkgever doen door het filmen van het personeel te baseren op een ‘goede reden’. Zo een ‘goede reden’ is op basis van de AVG het gerechtvaardigd belang. Daarbij kan gedacht worden aan het tegengaan van diefstal of fraude door werknemers. Het ‘stiekem’ filmen van personeel om hun later te beoordelen of ze hun werkzaamheden goed verrichten, is daarentegen geen gerechtvaardigd belang.

Noodzakelijkheid

Ook geldt de verplichting voor de werkgever om na te gaan of er een minder ingrijpende mogelijkheid bestaat om het doel te bereiken. Dit betekent dat het filmen noodzakelijk moet zijn, zonder dat er een ander middel beschikbaar is. Denk bijvoorbeeld aan het verbieden van de toegang tot een bepaalde ruimte in plaats van het filmen van deze ruimte. Indien de werkgever door het verbieden van de toegang tot een bepaalde ruimte diefstal kan tegengehouden, is het filmen niet noodzakelijk en mag dit dus niet.

Privacytoets, overleg OR en DPIA

Als aan bovenstaande vereisten is voldaan, moet de werkgever een privacytoets uitvoeren. Een privacytoets is in feite het nagaan in welke mate de privacyrechten van de werknemers worden beschermd en in welke mate het cameratoezicht bijdraagt aan de gerechtvaardigde doelstellingen (zoals het tegengaan van diefstal of fraude). Daarnaast moet de werkgever met de ondernemingsraad (OR) de plannen vooraf afstemmen. Ook kan er in sommige situaties een Data Protection Impact Assessment (DPIA) nodig zijn wanneer het gaat om grootschalig en structureel cameratoezicht om fraude en diefstal te elimineren. Een DPIA is een instrument waarmee vooraf de privacyrisico’s in kaart worden gebracht, en vervolgens de benodigde maatregelen worden genomen om deze risico’s te verkleinen.

Informeren werknemers

Dus: ‘koekeloeren’ op de werkvloer moet aan strikte eisen voldoen op basis van de privacywetgeving! Daarbij is van belang dat naast het voldoen aan de bovenstaande eisen, de werkgever de werknemers ook moet informeren over het feit dat er een mogelijkheid bestaat dat de werkgever verborgen camera’s zal inzetten. De werkgever moet de werknemers daarnaast achteraf informeren over het gebruik van de verborgen camera’s. Dit kan bijvoorbeeld door bordjes op te hangen. Het ‘stiekem’ filmen van personeel zonder dat ze op de hoogte worden gesteld, is op grond van het Wetboek van Strafrecht en de AVG niet toegestaan.

Het bovenstaande lijkt wellicht ingewikkeld, maar het opstellen van een privacybeleid vergemakkelijkt het proces. Om te voorkomen dat er complicaties ontstaan omtrent het filmen van personeel op de werkvloer en om conform de AVG te handelen, dient er namelijk een privacybeleid opgesteld te worden met betrekking tot cameratoezicht. Daarin worden alle bovenstaande aspecten verwerkt, zo ook het gerechtvaardigd belang en de bewaartermijn van de beelden! Indien er dan een controle plaatsvindt door de Autoriteit Persoonsgegevens, kan er aangetoond worden dat het ‘koekeloeren’ niet zomaar gebeurd!