Van wie is jouw medisch dossier eigenlijk?

Iedereen zegt het makkelijk; ‘mijn’ medisch dossier. Dit is niet meer dan logisch, het dossier gaat namelijk over jou en niemand anders. Maar van wie is het eigenlijk? Met andere woorden: wie is de eigenaar van het dossier met al jouw medische gegevens? Deze vraag was in de tijd voor het internet niet lastig om te beantwoorden, maar nu de dossiers digitaal zijn, blijkt dat toch een stuk lastiger…

Ons Burgerlijk Wetboek bepaalt dat je eigendom kan hebben over een zaak. Vervolgens bepaalt het ook wat geclassificeerd kan worden als een zodanige zaak. Namelijk “een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object”. Dit brengt natuurlijk al gelijk problemen met zich mee. Digitale dossiers zijn niet stoffelijk of tastbaar en vallen daarom niet onder deze definiëring. Op grond van het Burgerlijk Wetboek kan er dus niet van een juridische eigenaar gesproken worden wanneer het gaat om een digitaal dossier.

Zijn de digitale dossiers dan wellicht te beschouwen als objecten waar een auteursrecht op bestaat? Dat zou betekenen dat ze onder de bescherming van de Auteurswet vallen en kan die wet aangeven wie de rechthebbende van die rechten is.

Er worden in die wet een aantal gevallen genoemd waarvoor zij geldt. In deze lijst wordt data niet expliciet genoemd. De opsomming is echter niet limitatief en de Hoge Raad heeft dan ook een omschrijving gegeven van objecten die niet genoemd worden, maar toch onder de Auteurswet vallen. Het moet volgens de Hoge Raad gaan om objecten volgend uit scheppende menselijke arbeid, of, in ieder geval, tot stand gekomen door creatieve keuzes. Bij het opstellen van digitale dossiers kan er alleen nauwelijks gesproken worden van scheppende menselijke arbeid, en al helemaal niet van creatieve keuzes. Ook deze wet geeft dus geen duidelijkheid voor een eventuele rechthebbende en de bescherming van zijn of haar eigendom.

Dan is er nog de Databankenwet. Deze is opgesteld naar aanleiding van een Europese Richtlijn welke toeziet op de bescherming van databanken binnen Europa. Dit lijkt al meer in de buurt te komen van de digitale dossiers. Deze wet ziet op de bescherming van de producent van databanken en de bescherming van deze digitale omgeving. Wanneer echter gekeken wordt naar eventuele juridische aanduidingen die wijzen naar deze producent of iemand anders als eigenaar van de data in die databanken, wordt wederom niets toereikends gevonden.

Er kan dus geen goederenrechtelijke eigenaar worden aangewezen wanneer het gaat om data in de vorm van digitale dossiers. Nu er steeds meer data wordt verzameld door bedrijven, zal er eventueel in de nabije toekomst wel een wettelijke oplossing komen. Dit wordt wel nog een flinke kluif voor de wetgever, omdat er veel disciplines onder het begrip ‘data’ vallen. De digitale dossiers maken hier maar een klein deel van uit. Het kan dus nog een hele tijd duren voordat jouw medisch dossier van jou wordt.