De verplichting om aan de curator toegang te verschaffing tot de data in de cloud

Is een IT-dienstverlener verplicht om op verzoek van de curator toegang te verschaffen tot de data die in de cloud staat? In de recente uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant van 13 februari 2015 vindt de rechter van wel.

Eén van de taken van de curator is om onmiddellijk na zijn benoeming alles in het werk te stellen om de administratie én alle aanwezige informatie daarover veilig te stellen in het belang van de boedel. Hiervoor heeft hij toegang nodig tot ‘bescheiden en andere gegevensdragers’. Hieronder vallen tevens digitale bestanden waarop zich dergelijke informatie bevindt, dan wel redelijkerwijs vermoed kan worden dat ze zich daarop bevinden.

De curatoren die het faillissement van een vastgoedondernemer behandelen, hebben bij de rechter toegang gevraagd tot de digitale data van de gefailleerde.

Een IT-dienstverlener, Detron, heeft op basis van een datahosting-overeenkomst sinds april 2014 IT-diensten aan Phoenix geleverd. Phoenix is vrij recent opgericht door onder andere de gefailleerde. Phoenix voert op basis van dienstverleningsovereenkomsten de (financiële) administratie van de gefailleerde en verricht ten behoeve van het onroerend goed ook beheersdiensten van de gefailleerde. Phoenix huurt onder andere serverruimte bij Detron. Phoenix heeft de data, in opdracht van de vastgoedondernemer, verplaatst naar Detron. De data, die bestaat uit de digitale administratie van het concern waaraan de gefailleerde leiding heeft gegeven, staat nu op externe servers van Detron en is in de cloud geplaatst. Tot deze data hebben slechts enkele geautoriseerde personen toegang.

Vanaf 6 februari 2015 houdt Detron, o.a. in verband met een strafrechtelijke vordering van de FIOD gericht tegen Phoenix en in afwachting van de afloop van het lopende kort geding, de servers dicht. Deze zijn dus niet toegankelijk voor Phoenix en/of de gefailleerde. Zodra de servers weer opengesteld worden zal Detron de toegang tot de digitale omgeving pas herstellen nadat Phoenix de achterstand in de betalingen van facturen van Detron heeft voldaan. Tot die tijd zal Detron haar dienstverlening aan Phoenix opschorten. Ook de curatoren kunnen niet bij de digitale data. Omdat de curatoren vrezen dat de gefailleerde data zal onthouden, dan wel zal (laten) vernietigen vorderen zij toegang tot de data via de rechter.

De rechter oordeelt dat de vrees van de curatoren dat hen relevante data wordt onthouden en zelfs dreigt te verdwijnen reëel is. De rechter gelast Detron, binnen 24 uur na betekening van het vonnis, de digitale omgeving zodanig te herstellen, dat de curatoren via het Citrix portal door middel van “alleen lezen”-rechten toegang wordt verleend tot de data die via Phoenix tot voor kort werd gehost.  De curatoren zullen een redelijke vergoeding aan Detron betalen voor de werkzaamheden die in dit verband moeten worden verricht.  Tevens verbiedt de rechter Phoenix enige handeling te verrichten waardoor de jegens Detron uitgesproken veroordeling wordt belemmerd. Dit alles op straffe van een dwangsom van € 100.000,- voor iedere overtreding van dit verbod met een maximum van € 2.000.000,-.

Overigens is er enige tijd terug een vergelijkbare uitspraak geweest. Hierin was beslist dat een ICT-dienstverlener via een “alleen-lezen”-bestand de administratie ter beschikking van de curator moest stellen. De hierboven besproken uitspraak gaat echter verder, want het betrof hier niet de gefailleerde zelf die toegang moest verschaffen, maar een derde.

Gezien de toename van het gebruik van de cloud en de opslag van data op externe servers is het niet meer dan logisch dat er steeds meer uitspraken komen over wat de curator wel en niet mag. De IT-dienstverlener zal in de toekomst gezien bovenstaande uitspraak moeten meewerken aan het verschaffen van de toegang. Hiervoor is het overigens niet meer dan redelijk dat een vergoeding door de curator wordt betaald om de data beschikbaar te maken en te houden.